Mensen die een huis kopen, betalen gemiddeld minder woonkosten dan huurders. Dat komt vooral door belastingvoordelen, zoals de hypotheekrenteaftrek en een lage belasting op het huis (het eigenwoningforfait). Daardoor is het kopen van een woning aantrekkelijk.
Huurders in de vrije sector betalen het meest. Zij zijn gemiddeld tussen de 1.000 en 1.300 euro per maand kwijt. Kopers betalen gemiddeld tussen de 540 en 960 euro per maand. Deze ‘gebruikskosten’ voor kopers zijn inclusief onderhoudskosten en ná belastingvoordeel, zoals de hypotheekrenteaftrek. Aflossing telt niet mee, omdat dat wordt gezien als vermogensopbouw.
Huurders in een sociale huurwoning betalen ongeveer 600 euro per maand. Dit is exclusief de huurtoeslag.
Hoe zit het met sociale huurders?
Sociale huur is betaalbaarder van vrije sector-huur, maar ook hier bouwt men niets op
Sociale huurders hebben gemiddeld lagere woonlasten dan huurders in de vrije sector. De huur ligt rond de 600 euro per maand.
Toch zijn er ook nadelen:
- Sociale huurders bouwen geen vermogen op, zoals kopers dat wel doen.
- Ze krijgen geen belastingvoordelen, zoals de hypotheekrenteaftrek.
- De waarde van hun woning stijgt wel, maar dat voordeel gaat naar de verhuurder – meestal de woningcorporatie.
Huurtoeslag helpt, maar niet voor iedereen
Sommige sociale huurders krijgen huurtoeslag, een vergoeding van de overheid. Dat maakt het wonen betaalbaarder. Maar:
- Alleen mensen met een laag inkomen komen hiervoor in aanmerking.
- Zodra het inkomen iets stijgt, vervalt de toeslag snel.
- Huurders in de vrije sector krijgen meestal helemaal geen huurtoeslag, zelfs niet bij een laag inkomen.
Meer waar voor hun geld dan in de vrije sector
Doordat de overheid de huren van sociale woningen reguleert, krijgen sociale huurders meer kwaliteit voor minder geld dan vrije sector huurders. Gemiddeld betalen ze 3 tot 4% van de WOZ-waarde aan huur. In de vrije sector is dat 4 tot 5%. Kopers zijn nog goedkoper uit, met 2 tot 2,6%.
Kopen is op de lange termijn goedkoper
Wie dertig jaar in een koopwoning woont, is ongeveer twee keer zo goedkoop uit als iemand die dertig jaar in de vrije sector huurt. Dat komt doordat de woonkosten van kopers gelijk blijven of dalen, terwijl huren blijven stijgen.
Kopen vergroot kansen, huren vergroot de achterstand
Mensen met een hoger inkomen of met ouders die kunnen bijspringen, kopen vaker een huis. Daardoor bouwen zij vermogen op, profiteren ze van belastingvoordelen en kunnen ze hun kinderen later ook makkelijker helpen. Voor veel huurders is die stap onmogelijk. Zo groeit de kloof tussen mensen mét en zonder eigen woning – en wordt deze ongelijkheid van generatie op generatie doorgegeven.
Politiek kijkt vooral naar sociale huurders
De overheid vraagt vaak aan sociale huurders om kleiner te gaan wonen of door te stromen. Maar volgens de onderzoekers is het juist belangrijk om aanpassingen te doen in de koopsector om tot een grotere woningvoorraad te komen. Daar kunnen woningen bijvoorbeeld worden gesplitst of gedeeld. Ook kunnen belastingvoordelen worden afgebouwd.
Toch blijven de meeste voorstellen en regels gericht op sociale huurders – terwijl kopers juist de grootste voordelen hebben van het bestaande beleid.
Nederland geeft kopers veel belastingvoordeel
Nederland geeft meer belastingvoordeel aan huiseigenaren dan elk ander land. De OESO concludeerde dat er nergens zoveel subsidie naar woningeigenaren gaat als in Nederland. Chileense huizenbezitters staan tweede, maar ontvangen nog niet de helft zoveel subsidie als de Nederlandse huizenbezitter.
Dat maakt kopen aantrekkelijker, maar het vergroot ook de verschillen. Mensen zonder koopwoning hebben steeds minder kansen. En de prijzen van woningen blijven stijgen. Hierdoor is het voor starters steeds moeilijker om de overstap van huurwoning naar koopwoning te maken.
🔍 Meer informatie?
Meer lezen kan op https://www.woonbond.nl/nieuws/wie-veel-geld-heeft-woont-goedkoop-in-een-koopwoning/
En houd onze campagne voor een eerlijk woonbeleid in de gaten via #volkshuisvestingverzuipt